Скрининг дегеніміз не?
Скрининг-бұл аурудың белгілері әлі болмаған кезде ісікті ерте сатысында анықтау мақсатында жүргізілетін профилактикалық медициналық қарап-тексеруді және қосымша тексеру әдістерін қамтитын іс-шаралар кешені.
Ерте сатысында анықталған ісік толық емделуі мүмкін.
Кейінгі кезеңдерде аурудың белгілері болған кезде және ісіктің таралу мүмкіндігі болған кезде ауруды емдеу күрделене түседі. Сондықтан ісікті ерте сатыларда, оның таралуына дейін анықтау және емдеу қатерлі ісіктерден болатын өлім-жітімді төмендетудің ең тиімді жолы болып табылады.
Көбінесе ісік әрдайым ерте кезеңдерде анықталмайды, өйткені аурудың ерте ағымы симптомсыз болады, науқас өзінің әл-ауқатында өзгерістерді сезбейді және тексеру үшін дәрігерлерге бармайды.
Скринингтен өту қатерлі ісікке күдік бар дегенді білдірмейді.
Қазақстанда нақты аурулар бойынша және белгілі бір жас топтары үшін скринингтік бағдарламалар бар, олар халық үшін тегін.
Скрининг түрлері:
Сүт безі қатерлі ісігі - 40 жастан 70 жасқа дейінгі әйелдер.
Жатыр мойны обыры - 30 жастан 70 жасқа дейінгі әйелдер.
Колоректальды скрининг - 50 жастан 70 жасқа дейінгі ерлер мен әйелдер.
Скринингтен тіркелу орны бойынша емханадан тегін өтуге болады.
Алдын алу, ерте диагноз қою, скрининг және емдеу қатерлі ісікпен сәтті күресудің негізгі компоненттері екенін түсіну керек. Қатерлі ісікті ерте анықтау өмірді құтқарады, емдеу шығындарын азайтады және пациенттердің өмір сүру сапасын сақтауға мүмкіндік береді.
Сүт безі обырын анықтайтын скрининг әртүрлі зерттеу әдістерін пайдалана отырып, қатерлі ісікті ауру белгілері пайда болғанға дейін ертерек анықтауға мүмкіндік береді. Скринингтің мақсаты - белгілері әлі білінбеген обырды ерте анықтау және емдеу.
• 40 пен 70 жас аралығындағы әйелдер екі жылда бір рет қаралып тұруы тиіс.
• Онкоскринингтер қатерлі дерттің алдын алуға мүмкіндік береді, сондықтан тұрақты түрде өтіп отырған абзал.
• Қала тұрғындары, меншіктің қай түрі болмасын, амбулаториялық-поликлиникалық көмек көрсететін ұйымдарға қаралады.
• Ауыл тұрғындары, меншіктің қай түрі болмасын, медициналық пунктілерде, фельдшерлік-акушерлік пунктілерде, дәрігерлік амбулаторияларда, аудандық емханаларда, сондай-ақ жылжымалы медициналық кешендерде тексеріледі.